Magel tyala vihir apply online application , Magel tyala vihir status
मागेल त्याला विहीर योजना
राज्यात गेल्या काही वर्षांपासून वारंवार येणाऱ्या अनियमित आणि अपुऱ्या पावसामुळे दुष्काळाचा सामना करावा लागत आहे. या नैसर्गिक संकटाचा थेट फटका ग्रामीण अर्थव्यवस्थेला बसत असून, विशेषतः शेतकऱ्यांना यामुळे मोठ्या आर्थिक अडचणींना सामोरे जावे लागत आहे. शासनाने तात्पुरत्या मदतीसाठी विविध उपाययोजना केल्या असल्या, तरी दीर्घकालीन टिकाऊ उपायांची नितांत गरज निर्माण झाली आहे.
सन 2015 च्या हिवाळी अधिवेशनात मुख्यमंत्री महोदयांनी दुष्काळ निवारणासाठी शाश्वत उपाययोजना करण्याचे आश्वासन दिले होते. त्या अनुषंगाने राज्य सरकारने टंचाई व्यवस्थापनासाठी 2000 कोटी रुपयांच्या निधीची तरतूद करण्याचा निर्णय घेतला. यानुसार, 2016-17 च्या अर्थसंकल्पात मदत व पुनर्वसन विभागाद्वारे या निधीचे वाटप करण्यात आले.
विधानभवन, नागपूर येथे 2015 च्या हिवाळी अधिवेशनादरम्यान विदर्भातील 11 जिल्ह्यांचा आढावा घेण्यात आला. त्यानंतर, 4 एप्रिल 2016 रोजी मुख्यमंत्री महोदयांनी व्हिडिओ कॉन्फरन्सच्या माध्यमातून या आढाव्याचे पुनरावलोकन केले. गडचिरोली, भंडारा, चंद्रपूर, गोंदिया आणि नागपूर या जिल्ह्यांमध्ये भूगर्भीय जलस्रोत मुबलक असले, तरी सिंचनासाठी आवश्यक तेवढ्या विहिरींची संख्या अपुरी असल्याचे आढळले. त्यामुळे जिल्हाधिकारी, गडचिरोली यांनी विहिरींच्या संख्येत वाढ करण्याचा प्रस्ताव मांडला, जो शासनाने तत्काळ मान्य केला.
या पार्श्वभूमीवर मदत व पुनर्वसन विभागाने 2016-17 मध्ये **”विहिरी तयार करणे”** या विशेष उपक्रमासाठी 750 कोटी रुपयांची तरतूद केली. नागपूर विभागातील गडचिरोलीसाठी 4500, भंडारा 1000, चंद्रपूर 3000, गोंदिया 2000 आणि नागपूरसाठी 500 अशा 11,000 विहिरी बांधण्याचा शासनाने संकल्प केला.
लाभार्थी निवडीचे निकष
सिंचन विहीर योजनेच्या लाभासाठी अर्ज करणाऱ्या शेतकऱ्यांना काही अटींची पूर्तता करावी लागेल:
– अर्जदाराकडे किमान 0.60 हेक्टर जमीन असणे आवश्यक आहे (कमाल मर्यादा नाही).
– शेतजमीन तांत्रिकदृष्ट्या विहिरीसाठी पात्र असावी, यासाठी संबंधित अधिकाऱ्यांकडून पाहणी अहवाल आवश्यक राहील.
– अर्जदाराने यापूर्वी शासनाच्या कोणत्याही योजनेतून विहीर, शेततळे किंवा अन्य सिंचनसुविधेचा लाभ घेतलेला नसावा.
– दोन किंवा अधिक शेतकऱ्यांची जमीन सलग असल्यास, सामुदायिक विहिरीसाठी अर्ज करता येईल, त्यासाठी संबंधित शेतकऱ्यांनी 100 रुपयांच्या स्टॅम्प पेपरवर करार करणे बंधनकारक राहील.
योजनेचे प्रमुख घटक : –
| नाव | मागेल त्याला विहीर योजना 2024 |
| राज्य | महाराष्ट्र |
| विभाग | कृषी विभाग |
| लाभ | 4 लाख रुपयांपर्यंत अनुदान |
| उद्दिष्ट | शेतकऱ्यांना सिंचनासाठी विहिरींचे वित्तीय सहाय्य |
| लाभार्थी | महाराष्ट्रातील सर्व शेतकरी |
| अर्ज प्रक्रिया (Magel tyala vihir apply online application) | ऑनलाईन आणि ऑफलाईन दोन्ही माध्यमातून |
योजनेच्या वैशिष्ट्ये:
– या योजनेअंतर्गत शेतकऱ्यांना 4 लाख रुपयांपर्यंतचे अर्थसहाय्य मिळेल.
– महाराष्ट्र शासनाने गावनिहाय विहिरींच्या संख्येवरील निर्बंध हटवले आहेत, त्यामुळे जास्तीत जास्त शेतकऱ्यांना या योजनेचा लाभ घेता येईल.
– शेतकऱ्यांना थेट लाभ हस्तांतरण (DBT) प्रणालीद्वारे अनुदान मिळेल, त्यामुळे आर्थिक मदत थेट त्यांच्या बँक खात्यात जमा केली जाईल.
– ही योजना सर्व प्रकारच्या शेतकऱ्यांसाठी खुली असून, ग्रामस्तरावर “पंचायत समिती विहीर योजना” म्हणूनही ती ओळखली जाते.
शेतकऱ्यांना दिले जाणारे अनुदान:
शेतकऱ्यांना त्यांच्या शेतीच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी आर्थिक मदत दिली जाते. विशेषत विहीर खोदण्यासाठी त्यांना ४ लाख रुपयांपर्यंतचे अनुदान मिळते, जे पाणी व्यवस्थापन सुधारण्यासाठी आणि शेती उत्पादन वाढवण्यासाठी उपयुक्त ठरते.
(Magel tyala vihir apply online application , Magel tyala vihir status)
योजनेचे लाभार्थी:-
- या योजनेचा लाभ राज्यातील आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल शेतकऱ्यांना मिळणार आहे, जे स्वतःच्या शेतात विहीर खोदण्यास सक्षम नाहीत. तसेच भटक्या आणि विमुक्त जातीतील व्यक्ती, अनुसूचित जाती व जमाती प्रवर्गातील नागरिक, तसेच वनहक्क कायदा 2006 अंतर्गत येणारे पारंपरिक वननिवासीही या योजनेसाठी पात्र ठरतात.
- याशिवाय, जॉब कार्ड धारक, इतर मागासवर्गीय तसेच सीमांत शेतकरी (ज्यांच्याकडे 2.5 एकरपर्यंत जमीन आहे) आणि अल्पभूधारक शेतकरी (ज्यांच्याकडे 5 एकरपर्यंत जमीन आहे) देखील याचा लाभ घेऊ शकतात. महिला कर्ता असलेली कुटुंबे, आत्महत्याग्रस्त शेतकऱ्यांचे वारसदार, इंदिरा आवास योजनेचे लाभार्थी, तसेच शारीरिकदृष्ट्या दिव्यांग असलेल्या कुटुंबातील प्रमुख यांना प्राधान्य दिले जाईल.
- योजनेअंतर्गत जमिनीच्या सुधारणा करण्यास इच्छुक लाभार्थी, नीरधीसूचित जमाती आणि दारिद्र्यरेषेखालील कुटुंबे देखील समाविष्ट असतील.
**विहीर योजनेचे शेतकऱ्यांना लाभ:**
विहीर योजनेच्या माध्यमातून शेतकऱ्यांना पिण्यासाठी आणि शेतीच्या सिंचनासाठी आवश्यक तेवढे पाणी सहज उपलब्ध होईल. यामुळे पाण्याच्या कमतरतेमुळे पिकांच्या उत्पादनावर होणारा नकारात्मक परिणाम टळेल. पुरेसे पाणी मिळाल्याने शेतकरी अधिक आत्मविश्वासाने शेती करू शकतील आणि कृषी क्षेत्राकडे नव्या जोमाने वळतील. यामुळे केवळ पारंपरिक शेतकरीच नव्हे, तर इतर नागरिक देखील शेतीकडे आकर्षित होतील, परिणामी कृषी क्षेत्राचे महत्त्व अधिक वाढेल.
(Magel tyala vihir apply online application , Magel tyala vihir status )
अटी व शर्ती:
- महाराष्ट्र राज्यातील शेतकऱ्यांसाठीच शेत विहीर योजनेचा लाभ लागू असेल. राज्याबाहेरील शेतकरी या योजनेसाठी पात्र ठरणार नाहीत. अर्जदार हा शेतकरी असावा आणि त्याच्याकडे शेतीयोग्य जमीन असणे आवश्यक आहे.
- सरकारी विहीर योजनेअंतर्गत अर्ज करताना, शेतात आधीपासून विहीर नसावी. तसेच, अर्जदाराकडे स्वतःचे राष्ट्रीयीकृत बँक खाते असणे गरजेचे आहे आणि ते आधार कार्डशी लिंक असले पाहिजे.
- योजनेच्या लाभासाठी अर्जदाराने यापूर्वी विहीर, शेततळे, सामुदायिक शेततळे किंवा भात खाचरासाठी शासकीय अनुदान घेतलेले नसावे. अर्जदाराच्या मालकीचे किमान 0.40 हेक्टर सलग क्षेत्र असणे आवश्यक आहे. विहीर खोदण्याच्या जागेच्या 500 मीटर परिसरात आधीच विहीर नसावी.
- शेतजमीन तांत्रिकदृष्ट्या विहीरीसाठी पात्र असावी, यासाठी शाखा अभियंता/उप-अभियंता व भूजल सर्वेक्षण विकास यंत्रणेच्या अधिकाऱ्यांकडून तपासणी केली जाईल. दोन विहिरींमध्ये किमान 150 मीटर अंतर असणे आवश्यक आहे, मात्र अनुसूचित जाती, जमाती आणि दारिद्र्यरेषेखालील कुटुंबांसाठी ही अट लागू होणार नाही.
- अर्जदाराच्या 7/12 उताऱ्यावर आधीपासून विहिरीची नोंद नसावी. अर्जदाराकडे ऑनलाईन जमिनीचा दाखला आणि जॉब कार्ड असणे गरजेचे आहे.
- संयुक्त मालकी असल्यास, 0.40 हेक्टरपेक्षा अधिक क्षेत्र असेल तर लाभार्थी संयुक्तपणे विहीर अनुदानाचा लाभ घेऊ शकतात. तसेच, सह-हिस्सेदार असतील तर अर्जासोबत त्यांचे ना हरकत प्रमाणपत्र जोडणे आवश्यक आहे.
Magel tyala vihir apply online application , Magel tyala vihir status
विहीर खोदण्यासाठी योग्य स्थाने :–
विहीर खोदण्यासाठी योग्य जागा निवडताना काही महत्त्वाच्या बाबी लक्षात घेतल्या पाहिजेत. दोन नाल्यांच्या मध्यभागी किंवा त्यांच्या संगमाजवळ अशी ठिकाणे अनुकूल ठरू शकतात, जिथे सुमारे 30 सेंमी मातीचा थर असून किमान 5 मीटर खोलीपर्यंत मऊ खडक आढळतो. तसेच, नदी आणि नाल्यांच्या जवळील गाळयुक्त प्रदेशात विहीर खोदणे फायदेशीर ठरते. जमिनीच्या सखल भागात, जिथे 30 सेंमी मातीचा स्तर असून 5 मीटर खोलीपर्यंत मुरुम आढळतो, तिथेही पाणी साठवण क्षमतेसाठी योग्य असते.
नाल्याच्या काठावर उंचवट्याच्या भागात देखील विहीर खोदता येते, मात्र तेथे चोपण किंवा चिकण माती नसावी. दाट आणि गर्द पानांच्या झाडांच्या परिसरात भूगर्भातील पाण्याची चांगली उपलब्धता असते. तसेच, नदी-नाल्यांच्या जुन्या प्रवाहपात्रात, जिथे वाळू, रेती किंवा गारगोटीचा थर दिसतो, ते ठिकाणही जलस्रोतांसाठी अनुकूल असते. याशिवाय, नदीच्या वळणाच्या आतील भाग आणि अचानक दमट भासणाऱ्या जागा देखील विहिरीसाठी उत्तम ठरू शकतात.
Magel tyala vihir apply online application , Magel tyala vihir status
अर्ज करताना लागणारी कागदपत्रे :
- आधार कार्ड
- रेशन कार्ड
- रहिवाशी दाखला
- मोबाईल नंबर
- ई-मेल आयडी
- रोजगार हमी योजनेची जॉब कार्ड
- उत्पन्नाचा दाखला
- बँक खात्याचा तपशील
- जमिनीचे कागदपत्रे 7/12 व 8अ
- पासपोर्ट आकाराचे फोटो
- सामुदायिक विहीर असल्यास सर्व लाभार्थी मिळून 0.40 हेक्टर पेक्षा अधिक सलग जमिन असल्याचा पंचनामा
- सामुदायिक विहीर असल्यास समोपचाराने पाणी वापराबाबत सर्व लाभार्थ्यांमध्ये करारपत्र
मागेल त्याला विहिर ऑनलाइन अर्ज प्रक्रिया:-
शेतकऱ्याने सर्वप्रथम आपल्या क्षेत्रातील ग्रामपंचायत कार्यालयात भेट देऊन ग्रामसेवकाकडून विहीर अनुदान योजनेचा अर्ज प्राप्त करावा किंवा जिल्हा कृषी विभागाच्या कार्यालयात जाऊन तो घ्यावा. अर्जातील आवश्यक माहिती काळजीपूर्वक भरून, संबंधित कागदपत्रांसह तो जमा करावा. अशा प्रकारे, मागेल त्याला विहीर योजनेसाठी अर्ज करण्याची प्रक्रिया पूर्ण होते.
- अर्जदार शेतकऱ्याला विहीर अनुदान योजनेच्या अधिकृत वेबसाईट (Magel tyala vihir apply online application )वर जावे लागेल.
- होम पेज वर मागेल त्याला विहीर योजना यावर क्लिक करावे लागेल.
- आता तुमच्यासमोर या योजनेचा अर्ज उघडेल त्यामध्ये विचारलेली सर्व माहिती भरावी लागेल व सोबत आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करावी लागतील व सबमिट बटनावर क्लिक करावे लागेल.
- अशा प्रकारे तुमची या योजनेअंतर्गत अर्ज प्रक्रिया पूर्ण होईल.
Magel tyala vihir apply online application , Magel tyala vihir status
निष्कर्ष :-
“मागेल त्याला विहीर योजना” महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांसाठी एक क्रांतिकारी पाऊल आहे. सिंचनाच्या सुविधा सुधारल्याने शेतकरी पाण्याच्या कमतरतेच्या समस्येवर मात करू शकतील आणि त्यांची उत्पादन क्षमता वाढेल. राज्य सरकारच्या या उपक्रमामुळे कृषी क्षेत्राला नवी दिशा मिळून शेतकऱ्यांचे जीवनमान उंचावण्यास मदत होईल.
नवीन योजनांच्या माहितीसाठी :-
आयुष्मान भारत योजनेअंतर्गत 70 वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या लोकांना मिळणार मोफत आरोग्य सेवा..!!!
प्रधानमंत्री आवास योजनेच्या नियमांमध्ये बदल, मासिक उत्पन्नाची मर्यादाही वाढवली, जाणून घ्या
“मुख्यमंत्री वयोश्री योजना” vayoshri yojana या योजनेतील सुधार मिळणार ३००० रुपये.
शेतकऱ्याच्या जमिनीवर कायदेशीर अधिकार मिळवून देणारी स्वामित्व योजना…….
राज्यात 16 तारखेपासून AgriStack योजना सुरू होणार, शेतकऱ्यांना मिळणार हे फायदे
Magel tyala vihir apply online application , Magel tyala vihir status