Udid, udid card online , udid card download, swabalamban, unique id update ,www swavlambancard gov in status
यू. डी. आय. डी. म्हणजे विशिष्ट अपंगत्व ओळखपत्र. हा भारत सरकारच्या सामाजिक न्याय आणि सक्षमीकरण मंत्रालयाच्या दिव्यांग व्यक्तींच्या सक्षमीकरण विभागाचा (DEPwD) एक उपक्रम आहे. यू. डी. आय. डी. कार्ड हे दिव्यांग व्यक्तींसाठी एक समान ओळखपत्र प्रदान करण्यासाठी तयार केले गेले आहे, ज्यामुळे लाभ आणि सेवा मिळवण्याची प्रक्रिया सुव्यवस्थित होते. यात एक अद्वितीय ओळख क्रमांक, वैयक्तिक तपशील आणि अपंगत्वाशी संबंधित माहिती समाविष्ट आहे.
यू. डी. आय. डी. कार्ड म्हणजे काय?
युनिक डिसेबिलिटी आयडी (यू. डी. आय. डी.) ज्याला स्वावलंबन कार्ड असेही म्हणतात. 12 अंकी विशिष्ट ओळख क्रमांक आहे, तुम्ही यासाठी अर्ज करू शकता.
दिव्यांगांसाठी सरकारकडून अनेक योजना आणि कार्यक्रम चालवले जातात. दिव्यांग व्यक्तींचे जीवनमान सुधारणे आणि त्यांना सन्मानाने जीवन जगण्यास मदत करणे हा या योजनांचा उद्देश आहे. परंतु जागरूकतेच्या अभावामुळे असे लोक त्यांच्या हक्कांपासून वंचित राहतात. अद्वितीय अपंगत्व ओळखपत्र (यू. डी. आय. डी.) ही समस्या सोडवते. ज्यासाठी कोणतीही दिव्यांग व्यक्ती घरी बसून अर्ज करू शकते.
या योजना आणि सुविधांव्यतिरिक्त, सरकार दिव्यांग व्यक्तींसाठी अपंगत्व जागरूकता मोहिमा आणि दिव्यांग व्यक्तींच्या कायदेशीर हक्कांचे संरक्षण यासारखे इतर अनेक उपक्रम देखील हाती घेते. यू. डी. आय. डी. कार्ड म्हणजे काय? हे जाणून घेण्यासाठी संपूर्ण लेख वाचा.
यू. डी. आय. डी. (Udid)कार्डचा उद्देश:-
- यू. डी. आय. डी. कार्डाची उद्दिष्टे खालीलप्रमाणे आहेतः
- दिव्यांग व्यक्तींचा राष्ट्रीय डेटाबेस राखणे आणि प्रत्येक व्यक्तीला विशिष्ट दिव्यांग ओळखपत्र प्रदान करणे.
- अपंग लोकांना विविध सरकारी लाभ मिळवून देण्यात मोकळेपणा, परिणामकारकता आणि साधेपणाला प्रोत्साहन देणे.
- या कार्डामुळे लाभार्थ्यांच्या एकूण आर्थिक आणि शारीरिक विकासाचा मागोवा घेणे देखील सोपे होईल.
- हा डेटाबेस दिव्यांग लोकांसाठी विविध प्रकारचे कार्यक्रम तयार करण्यात आणि त्यांची अंमलबजावणी करण्यात सरकारला मदत करेल.
- हे कार्ड संपूर्ण भारतात कार्यरत असेल.
यू. डी. आय. डी. कार्डांचे फायदे :-
यू. डी. आय. डी. कार्डधारक शैक्षणिक कर्जावरील व्याज माफी, रेल्वे भाड्यात सवलत आणि सार्वजनिक वाहतुकीमध्ये मोफत प्रवास यासारख्या सरकारी योजना, अनुदान आणि विशेषाधिकारांचा लाभ घेऊ शकतात.
ओळखणे सोपे आहेः
यू. डी. आय. डी. कार्ड हा एक मान्यताप्राप्त दस्तऐवज आहे जो अपंगत्वाचा प्रकार आणि तीव्रता प्रमाणित करतो. यामुळे दिव्यांग व्यक्तींना अनेक ठिकाणी ओळख सिद्ध करणे आणि सरकारी सेवांचा लाभ घेणे सोपे होते.
डेटाबेस तयार करणेः
यू. डी. आय. डी. (udid)योजना दिव्यांग व्यक्तींचा राष्ट्रीय डेटाबेस तयार करण्यात मदत करते. यामुळे सरकारला त्यांच्या गरजा अधिक चांगल्या प्रकारे समजून घेण्यास आणि त्यांच्यासाठी प्रभावी पद्धतीने योजना तयार करण्यास मदत होते.
सर्वसमावेशक वाढः
दिव्यांग व्यक्तींना समाजाच्या मुख्य प्रवाहात आणणे आणि त्यांना समान संधी प्रदान करणे हे यू. डी. आय. डी. योजनेचे उद्दिष्ट आहे. हे कार्ड त्यांना अधिकार देते आणि त्यांच्या हक्कांचा दावा करण्यास मदत करते.
यू. डी. आय. डी. कार्ड मिळवण्यासाठी दिव्यांग व्यक्तींना ऑनलाईन किंवा ऑफलाईन अर्ज करावा लागेल. अर्जाच्या वेळी, त्यांना त्यांचे अपंगत्व प्रमाणपत्र आणि इतर आवश्यक कागदपत्रे सादर करावी लागतील. एकदा कार्ड जारी झाल्यावर, दिव्यांग व्यक्ती सरकारी योजना आणि सेवांचा लाभ घेण्यासाठी ते ओळखपत्र म्हणून वापरू शकतात.

यू. डी. आय. डी. कार्डांचे प्रकार:-
यू. डी. आय. डी. कार्डचे तीन प्रकार आहेत. त्या पुढीलप्रमाणे आहेतः
- व्हाईट कार्डः जर लाभार्थी 40% पेक्षा कमी अपंगत्व असेल तरच हे कार्ड दिले जाते.
- पिवळे कार्डः जेव्हा लाभार्थीचे अपंगत्व 40% पेक्षा जास्त परंतु 80% किंवा त्यापेक्षा कमी असेल तेव्हा हे कार्ड दिले जाते.
- ब्ल्यू कार्डः 80% पेक्षा जास्त अपंगत्व असल्यास हे कार्ड दिले जाते.
आवश्यक कागदपत्रे:-
- ऑनलाईन अर्ज करताना तुम्हाला स्कॅन केलेली कागदपत्रे अपलोड करावी लागतील, तर ऑफलाइन अर्ज करताना तुम्हाला मूळ कागदपत्रे सादर करावी लागतील. आवश्यक कागदपत्रे खालील समाविष्टीत आहेः
- अपंगत्व प्रमाणपत्रवयाचा पुरावा म्हणून जन्म प्रमाणपत्र आणि आधार कार्ड
- मतदार ओळखपत्र आणि आधार कार्ड
- पासपोर्ट आकाराचे छायाचित्र
- अर्जाचे शुल्क भराः
- ऑनलाईन अर्ज करताना तुम्हाला कोणत्याही प्रकारचे अर्ज शुल्क भरावे लागणार नाही.
- ऑफलाइन अर्ज करताना तुम्हाला अर्ज शुल्क भरावे लागू शकते.
यू. डी. आय. डी. कार्डसाठी अर्ज कसा करावा:-
यूडीआयडी कार्डसाठी अर्ज करण्यासाठी, तुम्ही भारताचे नागरिक असणे आवश्यक आहे आणि मान्यताप्राप्त वैद्यकीय प्राधिकरणाने जारी केलेले किमान 40% अपंगत्वाचे प्रमाणपत्र असणे आवश्यक आहे.
ऑनलाईन किंवा दूरध्वनीद्वारे अर्ज करा.
तुम्ही https://www.swavlambancard.gov.in/या संकेतस्थळावर ऑनलाईन अर्ज करू शकता.
तुम्ही तुमच्या जवळच्या जिल्हा दिव्यांग पुनर्वसन केंद्राला (डी. डी. आर. सी.) भेट देऊन देखील ऑफलाइन अर्ज करू शकता.

निष्कर्ष
दिव्यांगजनांचे जीवन सोपे आणि सुलभ करण्यासाठी यू. डी. आय. डी. कार्ड हा एक महत्त्वाचा उपक्रम आहे. यामुळे त्यांची ओळख केवळ डिजिटल स्वरूपात सुरक्षित होत नाही तर त्यांना स्वावलंबी बनविण्यातही मदत होते. या कार्डच्या माध्यमातून दिव्यांगजन सरकारी आणि खाजगी अशा दोन्ही क्षेत्रात त्यांच्या ओळखीचा पुरावा देऊ शकतात. जर तुम्ही किंवा तुमच्या ओळखीचे लोक अपंगत्वाच्या श्रेणीत येत असाल तर हे कार्ड शक्य तितक्या लवकर तयार करून घ्या
यू. डी. आय. डी. कार्ड बाबत विचारले जाणारे प्रश्न:-
1.रेल्वेची तिकिटे खरेदी करण्यासाठी मी माझे यू. डी. आय. डी. कार्ड वापरू शकतो का?
दिव्यांग व्यक्तींकडे आय. आर. सी. टी. सी. वर ऑनलाईन रेल्वे तिकिटे बुक करण्यासाठी किंवा आरक्षण काउंटरवर सवलतीच्या दरात हे कार्ड असणे आवश्यक आहे.
2.मी माझे यू. डी. आय. डी. कार्ड भारतात कुठेही वापरू शकतो का?
होय, दिव्यांग व्यक्तींचा पुरावा म्हणून यू. डी. आय. डी. कार्ड संपूर्ण भारतात स्वीकारले जाईल.
3.U.S. ID कार्ड आवश्यक आहे का?
भारत सरकारच्या दिव्यांग व्यक्तींच्या सक्षमीकरण विभागाने (DEPwD) दिनांक 5 मे 2021 रोजी राजपत्र अधिसूचना एसओ 1736 (ई) द्वारे सर्व राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांना 1 जून 2021 पासून यूडीआयडी पोर्टलचा वापर करून केवळ ऑनलाइन पद्धतीने अपंगत्व प्रमाणपत्रे देणे अनिवार्य केले आहे.
3.यू. डी. आय. डी. कार्ड माझ्या घरी पाठवले जाऊ शकते का?
यू. डी. आय. डी. कार्ड ऑनलाईन नोंदणीच्या वेळी दिलेल्या पत्त्यावर पाठवले जाईल.
4.यू. डी. आय. डी. प्रमाणपत्र मिळवण्यासाठी किती वेळ लागतो?
यू. डी. आय. डी. कार्ड नोंदणीनंतर 10 ते 15 दिवसांच्या आत वितरित केले जाईल.
5.यू. आय. डी. कार्ड कोणी सुरू केले?
भारत सरकारच्या सामाजिक न्याय आणि सक्षमीकरण मंत्रालयाच्या दिव्यांग व्यक्तींच्या सक्षमीकरण विभागाने 2016 मध्ये यू. डी. आय. डी. प्रकल्प सुरू केला.
6.कायमस्वरूपी यू. डी. आय. डी. कार्ड किती काळ वैध राहते?
जेव्हा हे कार्ड 18 वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या अपंग व्यक्तीला दिले जाते, तेव्हा त्याची वैधता आजीवन असते. 18 वर्षांखालील अपंग मुलांसाठीचे कार्ड दर पाच वर्षांनी एकदा अद्ययावत करणे आवश्यक आहे. अपंगत्व कायमस्वरूपी असल्यास, पुढील वैद्यकीय तपासणीची आवश्यकता नाही.
7.यू. डी. आय. डी. कार्डाचा रंग काय आहे?
यूडीआयडी कार्ड (पट्टी) चे रंग पॅलेट खालीलप्रमाणे असेलः रंग पट्टी नाही-40% पेक्षा कमी अपंगत्व असलेल्या दिव्यांगांसाठी यूडीआयडी कार्ड-40% ते 80% अपंगत्व असलेल्या दिव्यांगांसाठी यूडीआयडी कार्ड-पिवळा रंग; कमीतकमी 80% गंभीर अपंगत्व असलेल्या दिव्यांगांसाठी यूडीआयडी कार्ड-रंगीत निळे पट्टे.
आणि त्याचा लाभ घ्या.
नवीन योजनांच्या माहितीसाठी :-
- आता सगळ्या महिलांना मिळणार मोफत शिलाई मशीन…!
- लाडकी बहिणींचे पैसे होणार बंद…!
- शेतकऱ्यांसाठी आनंदाची बातमी ट्रॅक्टर खरेदीला मिळणार भरगोस अनुदान २०२५
- आता घरीच बनणार वीज मोफत वीज योजना
- शेतकऱ्याच्या जमिनीवर कायदेशीर अधिकार मिळवून देणारी स्वामित्व योजना…….
संपर्क माहिती
यू. डी. आय. डी. कार्डाशी संबंधित कोणत्याही प्रश्नांसाठी तुम्ही वापरू शकता अशी संपर्क माहिती खाली दिली आहेः
पत्ता-श्री. विनीत सिंघल, दिग्दर्शक
दिव्यांग व्यक्तींचे सक्षमीकरण विभाग, सामाजिक न्याय आणि सक्षमीकरण मंत्रालय
खोली क्र. 517, बी-2 ब्लॉक, अंत्योदय भवन, सीजीओ कॉम्प्लेक्स, लोधी रोड, नवी दिल्ली-110003
हेल्पलाइन नंबर – 011-24365019
व्हाट्सएप नंबर – 91-93549-39703
ईमेल पता – disability-udid@gov.in
Udid, udid card online , udid card download, swabalamban, unique id update ,www swavlambancard gov in status